Cruciale rol voor optometrist

Jaarlijks wordt op World Sight Day de ooggezondheid tegen het licht gehouden. Anno 2020 zijn er wereldwijd meer dan één miljard mensen onnodig blind, slechtziend of anderszins visueel beperkt. Om dit terug te dringen is vroegtijdige opsporing van oogaandoeningen cruciaal, net als een tijdige behandeling. In Nederland staat dit onder druk omdat de wachttijden bij de oogartsen blijven toenemen en de optometrist zijn rol onvoldoende kan oppakken, vanwege bestaande verwijspatronen en het ontbreken van een vergoedingsstructuur bij de zorgverzekering. ‘Om de ooggezondheid in Nederland op peil te houden, moet de optometrist een vaste schakel in de oogzorg worden’, zo stelt de Optometristen Vereniging Nederland (OVN).

Op dit moment verwijst de huisarts veelal zijn patiënten naar de oogarts, terwijl de wachtlijsten bij oogheelkunde lang zijn en steeds verder toenemen. Gevolg is dat vroegtijdige opsporing van oogziekten onder druk staat, het risico op (te) laat ingrijpen toeneemt en zwaardere zorg nodig is om te blijven zien. ‘Het is onbegrijpelijk dat in een land als Nederland lange toegangstijden tot de oogarts blijven bestaan, terwijl de optometrist een belangrijke bijdrage kan leveren deze te verkorten' stelt OVN-voorzitter Gabriëlle Janssen.

De optometrist is expert van het gezonde oog en kan vroegtijdig signaleren of er afwijkingen zijn en of verwijzing naar de oogarts nodig is. Niet alle oogheelkundige problemen vragen om medisch specialistische zorg. Ook ondersteunen optometristen mensen bij de omgang met visuele klachten. Janssen: ‘Door de optometrist structureler in te schakelen voor vroegtijdige opsporing van oogaandoeningen, levert dat enorme besparingen van de zorgkosten op en kwaliteit van leven.’
Er zijn de laatste jaren wel succesvolle afspraken gemaakt met alle oogpartijen om de oogzorg beter en efficiënter met optometristen te organiseren. Ook lopen er pilots met optometristen waarbij laagcomplexe oogklachten naar de optometrist verwezen worden in plaats van naar de oogarts. Janssen: ‘We zien echter dat het nog lang niet overal optimaal wordt ingezet of uitgevoerd. Er wordt nog te vaak gekozen om alle zorg naar de oogarts te verwijzen. Ook het gebrek aan financiering is een bottleneck.’

Janssen: ‘We moeten meer haast maken met veranderingen in de oogzorg, want de belangen voor de Nederlandse ooggezondheid zijn groot.’ De impact van slechtziendheid is enorm. Denk aan driemaal meer kans om werkeloos te zijn, driemaal meer kans op een auto-ongeval, driemaal meer kans op een depressie of angststoornis en een tweemaal grotere kans om te vallen (WHO, 2012).
‘Dus elk dag zetten ruim duizend optometristen zich in voor ooggezondheid. En als beroepsvereniging blijven we de samenwerking zoeken om de oogzorg anders te organiseren en werken we aan de zichtbaarheid van de expertise en kwaliteit van optometristen.’